Süleyman Demirel

Süleyman Demirel, 1 Kasım 1924'te Isparta'nın Atabey ilçesine bağlı İslamköy'de doğdu.

İlköğrenimini doğduğu köyde tamamlayan Demirel ortaokul ve liseyi, Isparta ve Afyon'da bitirdi. Demirel, Şubat 1949'da İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi'nden mezun oldu. Elektrik İşleri Etüt İdaresi’nde ayni yıl göreve başlayan Demirel, önce 1949-1950, daha sonra 1954-1955 yıllarında Amerika Birleşik Devletleri'nde barajlar, sulama ve elektrifikasyon konularında ihtisas yaptı. Seyhan Barajı’nın yapım çalışmalarında mühendis olarak görev yapan Demirel, 1954 yılında Barajlar Dairesi Başkanı, 1955 yılında da Devlet Su İşleri Genel Müdürü oldu. Pek çok baraj ve elektrik santrali tesisinin inşasına nezaret etti.

Askerliğini yapmak üzere 1960 yılında bu görevinden ayrılan Demirel, 1962-1964 yılları arasında serbest müşavir-mühendis olarak çalıştı. Ayni dönemde Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nde su mühendisliği konusunda dersler verdi.

Süleyman Demirel siyasi yaşamına, 1962 yılında Adalet Partisi Genel İdare Kurulu üyeliği ile başladı. 28 Kasım 1964 tarihinde AP 2. Büyük Kongresince Genel Başkan seçilen Demirel, Şubat-Ekim 1965 tarihleri arasında Suat Hayrı Ürgüplü başkanlığında bir koalisyon hükümeti kurulmasını sağladı. Kendisi de Başbakan Yardımcısı olarak görev aldı. 10 Ekim 1965'de yapılan genel seçimlerde başında bulunduğu Adalet Partisi yüzde 53 oy alarak tek başına iktidar oldu. Demirel, bu seçimlerde Isparta Milletvekili olarak Parlamentoya girdi ve Türkiye'nin 13. Başbakanı olarak hükümeti kurdu. Bu hükümet 4 yıl sürdü. 10 Ekim 1969 tarihindeki genel seçimlerde de Adalet Partisi yine tek başına iktidar oldu. Bunu müteakip Demirel, 14. T.C. Hükümetini kurdu. Daha sonra, parti içi bir kriz dolaysı ile, 15. hükümeti kurmak durumunda kaldı. 12 Mart 1971 muhtırası üzerine, başbakanlık görevini bıraktı. 1971 ile 1980 arasında, 1975, 1977 ve 1979'da 3 defa daha hükümet kurdu. 12 Eylül 1980 askeri müdahalesi üzerine görev bıraktı ve 7 sene yasaklı olarak siyaset dışı kaldı. 6 Eylül 1987'de yapılan halk oylaması ile yasaklar halk tarafından kaldırıldı ve 24 Eylül 1987 tarihinde, Doğru Yol Partisi olağanüstü kongresince Genel Başkanlığa seçildi. 29 Kasım 1987'de yapılan genel seçimlerde Isparta Milletvekili olarak tekrar TBMM'ne girdi. 20 Ekim 1991 tarihinde yapılan genel secimler sonrasında, Doğru Yol Partisi ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti'nin bir araya gelerek kurduğu koalisyon hükümetinin Başbakanı oldu. 20 Kasım 1991 tarihinde kurulup, 30 Kasım 1991 tarihinde TBMM'den güvenoyu alan koalisyon hükümeti Demirel'in başkanlığı yaptığı 7. hükümet olmuştur. 30 yaşında genel müdür, 40 yaşında önce parti genel Başkanı, sonra Başbakan olan Demirel, 12 seneye yaklaşan başbakanlık görevinde Türkiye'nin kalkınması ve gelişmesine büyük hizmetlerde bulunmuştur.

Türkiye'nin en genç genel müdürü, en genç Başbakanı ve İsmet İnönü’den sonra en uzun başbakanlık yapmış kişidir. 1964 Kasım’dan, 1993 Mayıs’ına kadar gecen 29 sene içerisinde Demirel, 6 dönem Isparta Milletvekilliği yapmıştır. Demirel, 28 Kasım 1964 tarihinden 15 Ekim 1981 tarihine kadar 17 sene, Adalet Partisi'nin her iki senede bir toplanan büyük kongrelerince seçilmiş genel başkanlığı yapmıştır. 24 Eylül 1987 tarihinden itibaren ise 1988, 1990 kongreleri ile seçimlerde Doğru Yol Partisinin genel başkanlığını yürütmüştür. 7 sene yasaklı kalmış, 6 defa hükümetten gitmiş, 7 defa hükümet kurmuştur.

16 Mayıs 1993 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Türkiye’nin 9. Cumhurbaşkanı olarak seçilen Demirel, Nazmiye Demirel ile evlidir. İngilizce bilen Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in pek çok yazılı kitabı, makalesi ve konuşmaları bulunmaktadır.